در فضای غبارآلود و غمناک گاهگاهی به سوگ میهن‌پرستانِ مظلومی می‌نشینیم
که هرگز اندیشه‌ای جز ایرانِ مظلوم نداشته‌اند و رویایی جز سعادت ایران و ایرانیان
در سر نپرورانده‌اند و اینبار این تندبادِ ستمکاره در میانۀ اَمرداد رحیم نیکبخت،
خادمِ خستگی‌ناپذیرِ ایران را از ما گرفت.
در دهه‌ای که بخت آشنایی با روانشاد رحیم نیکبخت را داشتم، وی را شخصیتی
میهن‌پرست یافتم که همۀ تخصص و توانایی‌های خود را صرف پاسداشت و گسترش ارزش‌های
اجتماعی و تاریخیِ میهن عزیزمان ایران نمود. آن رادمردِ نیکنام، باور عمیق به ارزش‌های
ملیِ ایران داشت و به مخاطراتی که رشته‌های همبستگی ملی ایرانیان را تهدید می‌کرد
توجه ویژه‌ای نشان می‌داد. به عنوان یک آذری میهن‌پرست همچون پیشینیانِ خودش، پیشگام
در پاسداشت کیان ملی و حفظ تمامیت ارضی ایران بود و در حوزۀ پژوهش‌های تاریخی تلاش‌های
ارزنده‌ای در راستای نشر آثار فاخر علمی به منظور مقابله با کژاندیشانِ ضدایرانی
مبذول می‌داشت.
شادروان نیکبخت به همان اندازه که دل در گرو ایران داشت دغدغۀ
فرزندان میهن و خادمان دلباختۀ ایران را نیز در سر داشت؛ ایشان در راستای پشتیبانی
از نسل‌های جدیدِ ایران‌دوستان و پژوهشگرانِ جوان و تازه‌کارِ علوم انسانی در
پروژه‌های تحقیقاتیِ مختلف از آنان استفاده می‌کرد تا هم حمایتی از آنان کرده باشد
و هم آنان را به تکاپوی علمی تشویق کند. من نیز به نوبه خودم در دو پروژه تجربه
همکاری با ایشان را داشتم. این اواخر همراه با دوست عزیزم رضا کدخدازاده در پروژۀ
بزرگی درباره تاریخ ایران با مرحوم نیکبخت همکاری داشتیم که با درگذشت نابه‌هنگام
وی سرنوشت این پروژه نامشخص باقی ماند. پیش از این نیز به لطف روانشاد نیکبخت
افتخار گردآوری و تدوین يادنامه مرحوم دکتر جعفر جمشیدی‌راد بر عهده من بود که این
یادنامه در سال ۱۳۹۹ با عنوان چوایران
نباشد تن من مبادا توسط موسسه دیارکهن منتشر شد. شادروان رحیم نیکبخت توجه
ویژه‌ای به ایران دوستان و شخصیت‌های فرهنگی و ملی کشورمان داشتند. نمی‌خواستند ایران
دوستان پس از مرگ از یادها بروند یا زحمات و آثارشان به باد فراموشی سپرده شود. با
خون دل می‌نویسم که پس از درگذشت مرحوم مهدی رشیدی (روزنامه نگار و فعال فرهنگی
آذری) در مهر ۱۳۹۹، بارها دربارۀ
یادنامۀ مرحوم رشیدی با من صحبت کرده بودند اما افسوس که تندباد حوادث چندی بعد
شادروان نیکبخت را از ما گرفت و امروز در بهت و ناباوری در اندیشه تدوین یادنامه
خود ایشان هستیم.
درگذشت مرحوم رحیم نیکبخت واکنش‌های فراوانی از سوی جریان‌های
مختلف سیاسی و نحله‌های گوناگون فکری برانگیخت. همه کسانی که با ایشان از نزدیک در
ارتباط بودند به اتفاق او را مردی شریف و صادق نامیدند که فارغ از هر گونه مرزبندی
در مسیر خدمت به ایران گام برداشت و خدمات شایانی به ملت و میهن خود عرضه نمود.
از ویژگی های برجستۀ مرحوم رحیم نیکبخت که دوست و دشمن به آن گواهی می‌دهند
نجابت، متانت و رواداری ایشان بود که همۀ این صفات در کردار و گفتار و پندار نیکش
نمود داشت. شادروان رحیم نیکبخت علی‌رغم زندگی کوتاهش تأثیر طولانی مدت و عمیقی از
خود به یادگار گذاشت، همچون نامش تمثیل آشکاری از درستکاری و سعادتمندی و همچون
هنگامه پرواز ابدی‌اش در میانۀ اَمرداد نماد بارزی از بی‌مرگی و جاودانگی بود و
این نیکنامی، ویژگیِ همۀ رستگاران و جاودانگان است.
روحش شاد، یادش گرامی و راهش پر روهرو باد.
حجت یحیی‌پور، ارومیه، مرداد 1400 خورشیدی.
منتشر شده در: فرزند آذربایجان (ارج‌نامۀ مقام علمی، فرهنگی و اخلاقی استاد رحیم نیکبخت)، تبریز: ایران‌شناخت، 1401، صفحات 73-75.
نظرات
ارسال یک نظر